เมื่อพูดถึงความทรงจำต่อสถานที่ใดสถานที่หนึ่ง นอกจากพื้นที่แล้ว “แสง” ถือเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ช่วยขับเน้นความรู้สึกและเชื่อมโยงผู้คนเข้ากับบรรยากาศ งานออกแบบแสงที่ดีจึงสำคัญอย่างยิ่งต่อเมืองที่เราอยู่ เมืองที่มีการออกแบบแสงที่ดีทำให้คนอยากออกมาใช้ชีวิต และยังช่วยสร้างความผูกพันระหว่างคนกับเมืองได้ โดยเฉพาะช่วงการระบาดของโควิด-19 ที่ผู้คนห่างหายจากการเดินทางท่องเที่ยวกันไปพอสมควร ในงาน Bangkok Design Week ปีนี้ กลุ่ม Lighting Designers Thailand (LDT) ทีมนักออกแบบแสงที่สนใจงานสถาปัตยกรรมและพื้นที่ จึงร่วมกันพัฒนาโปรเจกต์ “The Wall” ขึ้นอีกครั้ง เพื่อสร้างความรู้สึกที่ดีให้กับเมือง ส่งต่อความสุขผ่านแสงสีและปลุกกระแสการพัฒนาชุมชนเก่าแก่อย่างยั่งยืนด้วยศาสตร์แห่งการออกแบบแสงหลากรูปแบบหลายเทคนิค

พื้นที่แสงแห่งความทรงจำ

ย้อนกลับไปในปี 2018 กลุ่ม Lighting Designer Thailand (LDT) ได้นำทีมเข้าไปสำรวจพื้นที่ย่านตลาดน้อย และเนรมิตการออกแบบแสงเพื่อแต่งแต้มสีสันยามค่ำคืนขึ้นมาบริเวณ 10 จุดเช็กอินที่ถ่ายทอดเรื่องราวของชุมชนตลาดน้อยได้อย่างน่าสนใจ ต่อมาในปี 2019 LDT ก็ยังคงร่วมแสดงผลงาน Bangkok Design Week ต่อเนื่องด้วยการนำเสนอมุมมองใหม่ของแสงที่มีต่องานสถาปัตยกรรม โดยเลือกใช้พื้นที่ “โรงภาพยนตร์สกาล่า” โรงภาพยนตร์สแตนด์อโลนแห่งสุดท้ายในกรุงเทพฯ ที่มีสถาปัตยกรรมสวยงามโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งปัจจุบันปิดตัวไปแล้วอย่างน่าเสียดาย 

พิณ-ฐะนียา ยุกตะทัต Lighting Designer จาก FOS Lighting Design Co.,Ltd. หนึ่งในทีมงาน LDT บอกเล่าว่า โรงภาพยนตร์แห่งนี้เป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่อยู่คู่ย่านสยามสแควร์มายาวนาน จึงนับเป็นพื้นที่อันทรงคุณค่าที่มีมิติน่าสนใจหลากหลายแง่มุมไม่ใช่แค่ในเชิงสถาปัตยกรรมเท่านั้น ในงาน The Wall 2019 มีทั้งคนรุ่นใหม่ที่เข้ามาเที่ยวชมกันอย่างคึกคัก และอีกกลุ่มคือผู้ใหญ่ที่ได้มารำลึกอดีตถึงวันวานที่สถานที่แห่งนี้เคยรุ่งโรจน์ 

การสร้างอีเวนต์ขึ้นมาโดยใช้ศิลปะแสงเป็นสิ่งดึงดูดจึงเป็นโอกาสดีที่ทำให้คนแต่ละช่วงวัยได้มาใช้เวลาแบ่งปันความทรงจำร่วมกัน และคงดีไม่น้อยหากการแต่งเติมความพิเศษให้กับสถานที่เหล่านี้ จะช่วยปลุกกระแสให้คนเห็นความสำคัญของการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมเก่าแก่ที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมามากขึ้น โดยควรจะมุ่งเน้นไปที่การพัฒนาพื้นที่รอบ ๆ ให้สร้างคุณค่าทางเศรษฐกิจได้ ซึ่งอาจดีกว่าการทำลายหรือรื้อถอนทิ้งไป 

ปลุกชีวิตคลองผดุงกรุงเกษม

ส่วนปี 2022 นี้ โปรเจกต์ The Wall ของกลุ่ม LDT ขับเคลื่อนด้วยการโฟกัสที่ Urban Lighting เป็นหลัก โดยช่วงสถานการณ์โควิดที่สังคมอยู่ภายใต้ความตึงเครียดแบบนี้ ในฐานะนักออกแบบที่ทำงานกับพื้นที่สาธารณะ พิณและทีมงานจึงเห็นพ้องต้องกันว่า “เราอยากจัดงานเพื่อให้คนมีความสุขและมีสุนทรียะ เพื่อกระตุ้นให้คนเข้ามาใช้งานพื้นที่มากขึ้น อยากให้คนมองเห็นความสวยในความเก่า และการจัดไฟยังช่วยเพิ่มความปลอดภัยน่าเดิน เป็นการผสมกันระหว่างสุนทรีย์กับความปลอดภัย เพื่อให้ตอบโจทย์เรื่องการพัฒนาเมืองด้วย” 

พื้นที่ย่านเมืองเก่าที่ LDT เลือกปักหมุดในปีนี้คือบริเวณคลองผดุงกรุงเกษม ถนนมหาพฤฒาราม ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการสัญจรทางน้ำ มีถนน ทางเท้า รวมถึงองค์ประกอบของสะพานและอาคารเก่าแก่รายรอบที่เป็นแลนด์มาร์กเด่น ๆ เช่น สะพานพิทยเสถียร อาคารชัยพัฒนสิน “ย่านนี้เป็นจุดที่การจราจรค่อนข้างวุ่นวาย คนส่วนใหญ่จึงมักรีบเดินแล้วผ่านไปแค่นั้น แต่เราเห็นความสวยงามที่ซ่อนอยู่ มุมนี้ถ้าทำดีๆ มันสวยเหมือนต่างประเทศได้เลย คลองผดุงกรุงเกษมเป็นคลองกั้นเกาะชั้นนอกที่มีประวัติศาสตร์ของย่านท่าเรือและย่านการค้า แต่ละสะพานและแต่ละตึกมีเรื่องราวอยู่ในนั้น” 

ด้วยองค์ประกอบน่าสนใจเหล่านี้ พิณจึงอยากให้งาน Urban Lighting ที่กำลังจะเกิดขึ้น ช่วยจุดประกายสร้างแรงบันดาลใจ ให้คนมองเห็น Hidden Gems อีกหลายจุดในกรุงเทพฯ ถ้าใครมีไอเดียดี ๆ ก็อยากให้ช่วยกันผลักดันให้เกิดกิจกรรมยามค่ำคืน ซึ่งอาจต่อยอดไปสู่การติดตั้งแสงสีอย่างถาวรในหลาย ๆ พื้นที่ เพื่อยืดขยายเวลาให้ร้านค้าในท้องถิ่นค้าขายได้มากขึ้น เพิ่มความปลอดภัยในการสัญจรไปมา ทั้งยังตอบโจทย์ในแง่ของการใช้ชีวิตหลบแดดช่วงกลางวันในเมืองที่ร้อนระอุอย่างกรุงเทพฯ ด้วย 

เล่าเรื่องมอบความสุขผ่าน The Wall 2022

“พื้นที่จัดแสดงงาน The Wall ในปีนี้ แบ่งออกเป็น 8 จุดหลักรอบคลองผดุงกรุงเกษม โดยทีม Lighting Designer ของเรามีทั้งคนเก่า ๆ ที่เคยร่วมงานกันมาอยู่แล้วและน้องใหม่ที่เพิ่งเข้าวงการ แต่ละทีมทำงานภายใต้โครงหลักเดียวกันคือต้องตอบโจทย์ความเป็น Urban Lighting ที่มอบความสุขและสร้างการจดจำว่าตรงนี้มีอะไรเกิดขึ้น ประสบการณ์ที่เราอยากให้คนมาเดินเที่ยวชมเมืองได้รับคือมุมนี้มีความน่าสนใจซ่อนอยู่นะ พื้นที่ตรงนี้มีอะไรที่เราไม่เคยรู้มาก่อน ให้เขาได้เห็นความพิเศษของสิ่งเดิมในพื้นที่ที่เคยมีอยู่แล้ว บางมุมอาจจะดูค่อนข้างรกหรือธรรมดาแต่ก็น่าสนใจขึ้นได้ด้วยการออกแบบแสง ซึ่งเราเอาแนวคิดเดียวกันนี้ไปทำที่อื่นในต่างจังหวัดหรือกรุงเทพฯ ก็ได้” สุดท้ายนี้หากอยากรู้ว่าแสงสว่างจะสามารถเล่นสนุกกับพื้นที่และสร้างมิติใหม่อะไรที่น่าสนใจขึ้นมาได้บ้าง ขอเชิญมาหาคำตอบด้วยกันในงาน The Wall ได้ที่คลองผดุงกรุงเกษม ช่วงถนนมหาพฤฒาราม วันที่ 5-13 กุมภาพันธ์ 2022

Lighting Designers Thailand

Facebook: facebook.com/Lighting-Designers-Thailand-533668950005586